Tíðindi
SEINASTI STARVSDAGUR HJÁ TORFINNI
HEITT BATT
MOTORLÆRA: SPENNANDI OG LÆRURÍKT
RITHØVUNDAVITJAN: "MATUR OKKARA VIRÐISMIKLA TILFEINGI"
SAMSTARV ER LYKILIN.....
LØGTINGSNEVND Á VITJAN
VÁRROYNDIN
HOLOCAUSTDAGUR ER MÁNADAGIN
Holocaustdagur er 27. januar. Undir seinna heimsbardaga vórðu 6 milliónir jødar týndir, umframt at fólk frá øðrum minnilutabólkum eisini vórðu týnd. Fyri at minnast hendan sorgarleik er ásettur ein altjóða dagur til minnis um Holocaust. 27 januar 1945 komu russar til týningarleguna Auschwitz og fríaðu illa fyrikomnu jødunum, sum enn vóru á lívi. Tí er júst hesin dagur valdur at vera minningardagur á hvørjum ári.
Mett verður, at meira enn 100 milliónir fólk hava latið lív í fólkadrápum seinstu 100 árini. Fólkadrápið á jødarnar í Evropa verður nevnt Holocaust. Frá 1941 til 1945 vórðu milliónatals jødar fyribeindir av nasistunum bara tí teir vóru jødar. Frammanundan høvdu jødarnir verið fyri mismuni og verið jagstraðir í Týsklandi og í londunum, sum Týskland hevði hersett. Av øðrum minnilutum, sum nasistarnir jagstraðu, kunnu nevnast Jehova Vitni, samkynd, romafólk og fólk, sum bóru brek.
Men týningin av jødunum undir krígnum er tíverri ikki einasta fólkadráp, ið er farið fram. Og tíverri er tað so, at slíkur óndskapur eisini fer fram í okkara samtíð. Í Myanmar eru seinastu trý árini túsundtals rohingjufólk fyribeind, og fleiri hundrað túsund eru í vanda fyri at missa lívið.
Nøkur fólkadráp og týningar av mannalívum í síðstu øld fram til í dag:
- 1915-1922: Armenska fólkadrápið í Turkalandi, 1,5 milliónir armenar lótu lív (Evropa)
- 1928-1953: Stalindrápini í Sovjetsamveldinum (Russlandi), 11-14 milliónir fólk lótu lív (Evropa)
- 1938-1945: Holocaust, nasistarnir beindu fyri 6 milliónum jødum, flestu teirra vóråu gassaðir (Evropa)
- 1975.1979: Reyðu khemerdrápini í Kambodja, 1,7 milliónir kambodjar lótu lív
- 1988: Drápið, Sadam Hussain framdi á kurdarnar í Irak, 180 túsund lótu lív
- 1992-1995: Bosniadrápini, 100 túsund mistu lívið (Evropa)
- 1994: Fólkadrápið á í Rvanda; í triggjar mánaðir vórðu 300 dripin, flestu teirra tutsiar
- 2011-2020: Sýrialand, 500 túdund latið lív og meira enn 13 miliónir flóttafólk
Leggið til merkis, at helvtin av av teimum átta nevndu ræðuligu drápunum er farin fram í okkara heimsparti.